NOCLEGI
ROZKŁADY
Najwyższa śmiertelność od 5 lat z powodu grypy. Powikłania głównym powodem zgonów.
fot. nadesłane
W tym sezonie z powodu grypy i jej powikłań zmarły w Polsce 143 osoby – to najwięcej zgonów od 5 lat. Co ciekawe, jednocześnie spadła liczba zachorowań na grypę. Wyższa śmiertelność wynika przede wszystkim z faktu, że za większość przypadków zachorowań odpowiada wirus A/H1N1, który niesie za sobą ryzyko bardzo groźnych powikłań, szczególnie niebezpiecznych dla seniorów. Zdarza się, że w niektórych sezonach epidemicznych, aż 80% wszystkich zgonów stanowią osoby po 60 roku życia. Zdaniem ekspertów obecnych na tegorocznym Flu Meeting 2019 rosnącą śmiertelność wywołaną wirusem grypy może zahamować m.in. wprowadzenie bezpłatnych szczepień dla osób powyżej 75 roku życia.
REKLAMA
Według danych NIZP-PZH w sezonie jesienno-zimowym (1.09.2018-7.04.2019) na grypę i choroby grypopodobne zachorowało aż 3 692 199 osób, co oznacza niespełna 18% mniej zachorowań niż w analogicznym sezonie roku poprzedniego. O ciężkim przebiegu grypy w tym sezonie świadczy fakt, iż mimo zmniejszonej w porównaniu do ubiegłego sezonu o ponad 6% liczbie hospitalizacji (14 976), odnotowano wyższą liczbę zgonów z powodu grypy i jej powikłań – 143, to aż 104 osoby więcej niż w sezonie 2017/2018. W przeciwieństwie do poprzedniego sezonu, w którym dominował wirus B, obecnie za 77,8% przypadków zachorowań odpowiada w tym roku wirus A/H1N1, za 3,8% wirus A/H3N2 (17,3% wirus A nieoznaczony), a tylko za 1,2% wirus B. Zmienność typów wirusa grypy to jedna z jego najważniejszych cech.
Ciężki przebieg choroby wywołany A/H1N1 i związane z tym powikłania doprowadziły do wzrostu śmiertelności z powodu grypy w Polsce. Eksperci podkreślają, że szczepieniom, które są najskuteczniejszym sposobem zabezpieczenia się przed grypą (ich skuteczność wynosi 60-90%), powinny się poddawać głównie osoby z grup ryzyka, tzn. osoby starsze, dzieci, diabetycy, kobiety w ciąży oraz osoby borykające się z chorobami przewlekłymi. Obecność dwóch i więcej czynników ryzyka może podnieść ryzyko wystąpienia powikłań pogrypowych nawet 200-krotnie. Nie bez przyczyny eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy zadedykowali rok 2019 diabetykom i wspólnie z organizacjami pacjentów zaapelowali o wprowadzenie bezpłatnych szczepień dla osób powyżej 75 roku życia.
Pogrypowe powikłania śmiertelnie niebezpieczne dla seniorów
Prawdopodobieństwo ciężkich, wymagających hospitalizacji powikłań grypy u osób powyżej 65 roku życia wzrasta niemal trzykrotnie. Aż 92,5% seniorów powyżej 70 roku życia choruje na choroby przewlekłe, które osłabiają ich odporność. Przyjmowane leki, wykańczające terapie leczenia nowotworów zwiększają podatność na zachorowanie na grypę. Współwystępujące choroby przewlekłe i związana z tym utrata odporności u starszych pacjentów i ciężki przebieg grypy pogarszają szanse na pełną rekonwalescencję, po długim pobycie w szpitalu. Grypa i wiążące się z nią komplikacje dla osób starszych często oznaczają wyrok – prowadzą do utraty samodzielności i niepełnosprawności.
Wśród starszych pacjentów, którzy byli hospitalizowani z powodu choroby o ostrym przebiegu, w tym grypy, u 35% zaobserwowano pogorszenie funkcjonowania, czyli de facto nową niepełnosprawność, która nie tylko utrudnia codzienne funkcjonowanie, ale często prowadzi także do obniżonego poczucia własnej wartości, a w konsekwencji do depresji. W ciągu roku jedynie 30% chorych wraca do stanu zdrowia sprzed choroby.
Seniorzy świadomi zagrożeń starają się ustrzec przed groźnymi konsekwencjami grypy, korzystając z refundowanych w 50% szczepionek przeciw grypie dla osób powyżej 65 roku życia. Jednak dla wielu z nich to nadal spory wydatek. Według danych GUS z 2017 roku prawie 1/3 seniorów żyje w ubóstwie. Szacuje się, że z powodu problemów finansowych co piąty senior nie wykupuje leków. Rozwiązaniem byłyby w pełni refundowane szczepionki dla osób 75+.
Bezpłatne szczepienia dla osób 75+
Według zaleceń WHO oraz Rady Unii Europejskiej, poziom wyszczepialności powinien wynosić 75% dla osób powyżej 65 roku życia i osób z grup podwyższonego ryzyka. W Europie niemal wszystkie państwa oferują bezpłatne szczepienia przeciw grypie dla osób starszych, cierpiących na choroby przewlekłe lub dla kobiet w ciąży. W Polsce najwyższy poziom wyszczepialności każdego roku notuje się w grupie wiekowej 65+, co m.in. wynika z obecnej sytuacji refundacyjnej (refundacja 50% ceny dla populacji 65+). W 2018 roku zaszczepiło się 14,2% seniorów. To wciąż o wiele za mało, by dorównać do poziomu rekomendowanego przez WHO i Unię Europejską. Podczas tegorocznej debaty Flu Meeting eksperci OPZG wspólnie z organizacjami pacjentów zgodnie podkreślili potrzebę rozszerzania zakresu refundacji szczepionek przeciw grypie. Apelują, by dla osób powyżej 75 roku życia szczepienia były bezpłatne. Umieszczenie ich na liście leków dla seniorów 75+, kat. „S“ przyczyni się do poprawy wyszczepialności osób szczególnie narażonych na pogrypowe powikłania, wpłynie na zmniejszenie śmiertelności z powodu powikłań pogrypowych, a także obniży wydatki na opiekę szpitalną.
„Seniorzy nie tylko są o wiele bardziej narażeni na pogrypowe powikłania, ale też sam przebieg choroby jest u nich o wiele cięższy w porównaniu do osób młodszych. Często słyszymy o tzw. „przechorowaniu” grypy, które w skrajnych przypadkach może prowadzić nawet do śmierci. Ze względu na częste komplikacje pogrypowe, znacznie lepiej jest zapobiegać niż leczyć. Szczepienia przeciw grypie są najskuteczniejszym sposobem zapobiegania zarażeniom wirusem grypy” – podkreśla prof. dr hab. n. med. Adam Antczak, przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy.
W tym roku Światowa Organizacja Zdrowia stosunkowo późno przekazała producentom rekomendowane szczepy wirusa grypy, które mają być składnikami tegorocznych szczepionek przeciw grypie. Istnieje zatem poważne ryzyko związane z opóźnieniem dostaw szczepionek zaplanowanych na 2019 rok. Szczepienia przeciw grypie zaczynają się we wrześniu, a w związku z opóźnieniami mogą rozpocząć się nawet 2 tygodnie później. Taka sytuacja może doprowadzić do mniejszej wyszczepialności lub ze względu na skumulowanie pacjentów chcących się zaszczepić, do niedoborów szczepionek w sezonie. Szczególnie dotkliwe może to być dla seniorów, grupy, która w najwyższym stopniu potrzebuje ochrony.
Zdrowe Pióro
Spotkanie Flu Meeting było również okazją do wręczenia nagród laureatom konkursu „Zdrowe Pióro”. Kolejna edycja została zorganizowana w celu uhonorowania dziennikarzy, którzy dzięki swojej pracy przyczyniają się do walki z wciąż rosnącą liczbą zachorowań na grypę oraz pomagają w lepszym zrozumieniu korzyści płynących z profilaktyki grypy. Nagrody te przyznawane są w 3 kategoriach: telewizja, prasa i internet. Rada Naukowa Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy statuetki „Zdrowe Pióro” przyznała Agnieszce Rosłoniak z TVP2 – Pytanie na Śniadanie, Katarzynie Nowickiej z Wprost, Marzenie Bartoszuk z Poradnika Domowego oraz Edycie Hetmanowskiej z Medexpress.
List otwarty i wspólne stanowisko ekspertów Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy i organizacji pacjenckich w sprawie szczepień przeciw grypie .
Szanowny Panie Ministrze,
W ramach Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy od lat przekonujemy polskie społeczeństwo jak ważna jest profilaktyka grypy. Bardzo doceniamy dotychczasowe działania Ministerstwa Zdrowia w tym zakresie, a szczególnie wprowadzenie finasowania szczepień przeciw grypie w ramach otwartej refundacji aptecznej u osób powyżej 65 roku życia.
Jednocześnie wraz z organizacjami skupiającymi pacjentów chcielibyśmy zaapelować do Pana Ministra o dalsze działania na rzecz szerszego wsparcia seniorów, szczególnie tych po 75 roku życia.
Do najważniejszych powodów, dla których należy rozważyć wprowadzenie bezpłatnych szczepień dla tej grupy osób, należy zaliczyć następujące fakty, dotyczace tej populacji:
1. Postępująca niepełnosprawność i utrata samodzielności – wśród osób starszych, które były hospitalizowane z powodu choroby o ostrym przebiegu, w tym grypy, u 35% zaobserwowano pogorszenie funkcjonowania (nowa niepełnosprawność). Tylko 30% tych pacjentów wróciło do stanu zdrowia sprzed choroby w ciągu roku. Według danych Najwyższej Izby Kontroli liczba seniorów niezdolnych do samodzielnej egzystencji, potrzebujących opieki środowiskowej wynosi ok. 2 mln i systematycznie rośnie. Ze względu na brak środków w samorządach objętych opieką jest jedynie 1,49% seniorów.
2. Wzrost liczby hospitalizacji – zapadalność seniorów na grypę zwiększa wydatki na opiekę szpitalną. Prawdopodobieństwo ciężkich, wymagających hospitalizacji powikłań grypy już po 65 roku życia wzrasta niemal 3-krotnie. Pacjenci powyżej 75 roku życia dodatkowo charakteryzują się również gorszą wentylacją płuc, co w przypadku zachorowania na grypę, sprzyja nadkażeniom bakteryjnym i poważnym, kończącym się najczęściej leczeniem szpitalnym, zapaleniom płuc.
3. Wzrost liczby zgonów – grypa, a w szczególności jej powikłania są w przypadku osób starszych chorobą śmiertelną. W niektórych sezonach epidemicznych, aż 80% wszystkich zgonów stanowią osoby po 60 roku życia. Wprowadzenie bezpłatnych szczepień dla osób powyżej 75 roku życia może zapobiec wielu zgonom.
4. Współwystępujące choroby przewlekłe – grypa jest szczególnie groźna dla pacjentów z chorobami przewlekłymi, którymi obarczone jest 92,5% Polaków powyżej 70 roku życia. Polacy powyżej 75 roku życia cierpią średnio na 4 choroby przewlekłe jednocześnie w tym: choroby układu krążenia, choroby płuc, nowotwory i cukrzycę.
5. Spadek odporności – problemem związanym z zapadalnością na grypę u osób starszych jest również znacznie obniżona odporność organizmu. Gwałtowanie spada ona po 65 roku życia, co jest spotęgowane przez choroby przewlekłe oraz przyjmowane przez seniorów leki na te choroby. Spadek odporności wywołują również u seniorów nowoczesne terapie biologiczne i naświetlania w terapii nowotworów.
6. Brak środków finansowych – seniorzy to jednocześnie najuboższa grupa pacjentów, której nie stać często na leczenie, a rzadko kiedy na podejmowanie działań profilaktycznych. Według danych GUS z maja 2017 roku blisko 1/3 seniorów żyje w ubóstwie. Jak wynika z danych ZUS statystyczny emeryt żyje za 2 570 złotych brutto w przypadku mężczyzn i 1 550 złotych brutto w przypadku kobiet. Jednocześnie co piąty senior nie wykupuje leków ze względu na brak środków.
Z ww. powodów nie tylko działania edukacyjne, ale również wsparcie w dążeniu do uzyskania bezpłatnego dostępu do szczepień ochronnych powinny przyświecać najważniejszym organom administracyjnym w Polsce stojącym, zarówno na straży bezpieczeństwa epidemiologicznego naszego kraju, jak również rozsądnego dysponowania budżetem przeznaczonym na zdrowie.
W obecnej sytuacji, naturalnym krokiem wspierającym wyszczepialność przeciw grypie, w tej grupie ryzyka, wydaje się być umieszczenie szczepionek przeciw grypie na liście leków dla seniorów 75 plus, kat. „S“, które mogą być przepisywane bezpłatnie, w zakresie wskazań refundacyjnych.
Dlatego też wspólnie apelujemy o wprowadzenie tego rozwiązania.
Ciężki przebieg choroby wywołany A/H1N1 i związane z tym powikłania doprowadziły do wzrostu śmiertelności z powodu grypy w Polsce. Eksperci podkreślają, że szczepieniom, które są najskuteczniejszym sposobem zabezpieczenia się przed grypą (ich skuteczność wynosi 60-90%), powinny się poddawać głównie osoby z grup ryzyka, tzn. osoby starsze, dzieci, diabetycy, kobiety w ciąży oraz osoby borykające się z chorobami przewlekłymi. Obecność dwóch i więcej czynników ryzyka może podnieść ryzyko wystąpienia powikłań pogrypowych nawet 200-krotnie. Nie bez przyczyny eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy zadedykowali rok 2019 diabetykom i wspólnie z organizacjami pacjentów zaapelowali o wprowadzenie bezpłatnych szczepień dla osób powyżej 75 roku życia.
Pogrypowe powikłania śmiertelnie niebezpieczne dla seniorów
Prawdopodobieństwo ciężkich, wymagających hospitalizacji powikłań grypy u osób powyżej 65 roku życia wzrasta niemal trzykrotnie. Aż 92,5% seniorów powyżej 70 roku życia choruje na choroby przewlekłe, które osłabiają ich odporność. Przyjmowane leki, wykańczające terapie leczenia nowotworów zwiększają podatność na zachorowanie na grypę. Współwystępujące choroby przewlekłe i związana z tym utrata odporności u starszych pacjentów i ciężki przebieg grypy pogarszają szanse na pełną rekonwalescencję, po długim pobycie w szpitalu. Grypa i wiążące się z nią komplikacje dla osób starszych często oznaczają wyrok – prowadzą do utraty samodzielności i niepełnosprawności.
Wśród starszych pacjentów, którzy byli hospitalizowani z powodu choroby o ostrym przebiegu, w tym grypy, u 35% zaobserwowano pogorszenie funkcjonowania, czyli de facto nową niepełnosprawność, która nie tylko utrudnia codzienne funkcjonowanie, ale często prowadzi także do obniżonego poczucia własnej wartości, a w konsekwencji do depresji. W ciągu roku jedynie 30% chorych wraca do stanu zdrowia sprzed choroby.
Seniorzy świadomi zagrożeń starają się ustrzec przed groźnymi konsekwencjami grypy, korzystając z refundowanych w 50% szczepionek przeciw grypie dla osób powyżej 65 roku życia. Jednak dla wielu z nich to nadal spory wydatek. Według danych GUS z 2017 roku prawie 1/3 seniorów żyje w ubóstwie. Szacuje się, że z powodu problemów finansowych co piąty senior nie wykupuje leków. Rozwiązaniem byłyby w pełni refundowane szczepionki dla osób 75+.
Bezpłatne szczepienia dla osób 75+
Według zaleceń WHO oraz Rady Unii Europejskiej, poziom wyszczepialności powinien wynosić 75% dla osób powyżej 65 roku życia i osób z grup podwyższonego ryzyka. W Europie niemal wszystkie państwa oferują bezpłatne szczepienia przeciw grypie dla osób starszych, cierpiących na choroby przewlekłe lub dla kobiet w ciąży. W Polsce najwyższy poziom wyszczepialności każdego roku notuje się w grupie wiekowej 65+, co m.in. wynika z obecnej sytuacji refundacyjnej (refundacja 50% ceny dla populacji 65+). W 2018 roku zaszczepiło się 14,2% seniorów. To wciąż o wiele za mało, by dorównać do poziomu rekomendowanego przez WHO i Unię Europejską. Podczas tegorocznej debaty Flu Meeting eksperci OPZG wspólnie z organizacjami pacjentów zgodnie podkreślili potrzebę rozszerzania zakresu refundacji szczepionek przeciw grypie. Apelują, by dla osób powyżej 75 roku życia szczepienia były bezpłatne. Umieszczenie ich na liście leków dla seniorów 75+, kat. „S“ przyczyni się do poprawy wyszczepialności osób szczególnie narażonych na pogrypowe powikłania, wpłynie na zmniejszenie śmiertelności z powodu powikłań pogrypowych, a także obniży wydatki na opiekę szpitalną.
„Seniorzy nie tylko są o wiele bardziej narażeni na pogrypowe powikłania, ale też sam przebieg choroby jest u nich o wiele cięższy w porównaniu do osób młodszych. Często słyszymy o tzw. „przechorowaniu” grypy, które w skrajnych przypadkach może prowadzić nawet do śmierci. Ze względu na częste komplikacje pogrypowe, znacznie lepiej jest zapobiegać niż leczyć. Szczepienia przeciw grypie są najskuteczniejszym sposobem zapobiegania zarażeniom wirusem grypy” – podkreśla prof. dr hab. n. med. Adam Antczak, przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy.
W tym roku Światowa Organizacja Zdrowia stosunkowo późno przekazała producentom rekomendowane szczepy wirusa grypy, które mają być składnikami tegorocznych szczepionek przeciw grypie. Istnieje zatem poważne ryzyko związane z opóźnieniem dostaw szczepionek zaplanowanych na 2019 rok. Szczepienia przeciw grypie zaczynają się we wrześniu, a w związku z opóźnieniami mogą rozpocząć się nawet 2 tygodnie później. Taka sytuacja może doprowadzić do mniejszej wyszczepialności lub ze względu na skumulowanie pacjentów chcących się zaszczepić, do niedoborów szczepionek w sezonie. Szczególnie dotkliwe może to być dla seniorów, grupy, która w najwyższym stopniu potrzebuje ochrony.
Zdrowe Pióro
Spotkanie Flu Meeting było również okazją do wręczenia nagród laureatom konkursu „Zdrowe Pióro”. Kolejna edycja została zorganizowana w celu uhonorowania dziennikarzy, którzy dzięki swojej pracy przyczyniają się do walki z wciąż rosnącą liczbą zachorowań na grypę oraz pomagają w lepszym zrozumieniu korzyści płynących z profilaktyki grypy. Nagrody te przyznawane są w 3 kategoriach: telewizja, prasa i internet. Rada Naukowa Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy statuetki „Zdrowe Pióro” przyznała Agnieszce Rosłoniak z TVP2 – Pytanie na Śniadanie, Katarzynie Nowickiej z Wprost, Marzenie Bartoszuk z Poradnika Domowego oraz Edycie Hetmanowskiej z Medexpress.
List otwarty i wspólne stanowisko ekspertów Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy i organizacji pacjenckich w sprawie szczepień przeciw grypie .
Szanowny Panie Ministrze,
W ramach Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy od lat przekonujemy polskie społeczeństwo jak ważna jest profilaktyka grypy. Bardzo doceniamy dotychczasowe działania Ministerstwa Zdrowia w tym zakresie, a szczególnie wprowadzenie finasowania szczepień przeciw grypie w ramach otwartej refundacji aptecznej u osób powyżej 65 roku życia.
Jednocześnie wraz z organizacjami skupiającymi pacjentów chcielibyśmy zaapelować do Pana Ministra o dalsze działania na rzecz szerszego wsparcia seniorów, szczególnie tych po 75 roku życia.
Do najważniejszych powodów, dla których należy rozważyć wprowadzenie bezpłatnych szczepień dla tej grupy osób, należy zaliczyć następujące fakty, dotyczace tej populacji:
1. Postępująca niepełnosprawność i utrata samodzielności – wśród osób starszych, które były hospitalizowane z powodu choroby o ostrym przebiegu, w tym grypy, u 35% zaobserwowano pogorszenie funkcjonowania (nowa niepełnosprawność). Tylko 30% tych pacjentów wróciło do stanu zdrowia sprzed choroby w ciągu roku. Według danych Najwyższej Izby Kontroli liczba seniorów niezdolnych do samodzielnej egzystencji, potrzebujących opieki środowiskowej wynosi ok. 2 mln i systematycznie rośnie. Ze względu na brak środków w samorządach objętych opieką jest jedynie 1,49% seniorów.
2. Wzrost liczby hospitalizacji – zapadalność seniorów na grypę zwiększa wydatki na opiekę szpitalną. Prawdopodobieństwo ciężkich, wymagających hospitalizacji powikłań grypy już po 65 roku życia wzrasta niemal 3-krotnie. Pacjenci powyżej 75 roku życia dodatkowo charakteryzują się również gorszą wentylacją płuc, co w przypadku zachorowania na grypę, sprzyja nadkażeniom bakteryjnym i poważnym, kończącym się najczęściej leczeniem szpitalnym, zapaleniom płuc.
3. Wzrost liczby zgonów – grypa, a w szczególności jej powikłania są w przypadku osób starszych chorobą śmiertelną. W niektórych sezonach epidemicznych, aż 80% wszystkich zgonów stanowią osoby po 60 roku życia. Wprowadzenie bezpłatnych szczepień dla osób powyżej 75 roku życia może zapobiec wielu zgonom.
4. Współwystępujące choroby przewlekłe – grypa jest szczególnie groźna dla pacjentów z chorobami przewlekłymi, którymi obarczone jest 92,5% Polaków powyżej 70 roku życia. Polacy powyżej 75 roku życia cierpią średnio na 4 choroby przewlekłe jednocześnie w tym: choroby układu krążenia, choroby płuc, nowotwory i cukrzycę.
5. Spadek odporności – problemem związanym z zapadalnością na grypę u osób starszych jest również znacznie obniżona odporność organizmu. Gwałtowanie spada ona po 65 roku życia, co jest spotęgowane przez choroby przewlekłe oraz przyjmowane przez seniorów leki na te choroby. Spadek odporności wywołują również u seniorów nowoczesne terapie biologiczne i naświetlania w terapii nowotworów.
6. Brak środków finansowych – seniorzy to jednocześnie najuboższa grupa pacjentów, której nie stać często na leczenie, a rzadko kiedy na podejmowanie działań profilaktycznych. Według danych GUS z maja 2017 roku blisko 1/3 seniorów żyje w ubóstwie. Jak wynika z danych ZUS statystyczny emeryt żyje za 2 570 złotych brutto w przypadku mężczyzn i 1 550 złotych brutto w przypadku kobiet. Jednocześnie co piąty senior nie wykupuje leków ze względu na brak środków.
Z ww. powodów nie tylko działania edukacyjne, ale również wsparcie w dążeniu do uzyskania bezpłatnego dostępu do szczepień ochronnych powinny przyświecać najważniejszym organom administracyjnym w Polsce stojącym, zarówno na straży bezpieczeństwa epidemiologicznego naszego kraju, jak również rozsądnego dysponowania budżetem przeznaczonym na zdrowie.
W obecnej sytuacji, naturalnym krokiem wspierającym wyszczepialność przeciw grypie, w tej grupie ryzyka, wydaje się być umieszczenie szczepionek przeciw grypie na liście leków dla seniorów 75 plus, kat. „S“, które mogą być przepisywane bezpłatnie, w zakresie wskazań refundacyjnych.
Dlatego też wspólnie apelujemy o wprowadzenie tego rozwiązania.
PRZECZYTAJ JESZCZE
